Storm en springtij op de Noordzee. Hoe reageert het watersysteem op sluiting stormvloedkeringen?

Published on 12 januari 2017 by Leanne Reichard

Twee opeenvolgende stormen in combinatie met springtij op de Noordzee. Langs de hele Nederlandse kust zorgt dit voor verhoogde waterstanden. Rijkswaterstaat kondigt de (mogelijke) sluiting van stormvloedkeringen aan. Welk effect heeft deze sluiting eigenlijk op het watersysteem?

Sluiting Hollandsche IJsselkering

In de nacht van woensdag 11 op donderdag 12 januari 2017 is de Hollandsche IJsselkering (Algerakering) van 01.00 uur tot 07.00 uur gesloten. De kering wordt vrijdag 13 januari van 12.00 uur tot 22.00 uur opnieuw gesloten. Dit om te hoge waterstanden op de Hollandsche IJssel te voorkomen.

Mogelijke sluiting Maeslantkering

De Maeslantkering bij Hoek van Holland wordt vrijdagmiddag mogelijk ook gesloten. Langs de kust worden hoge waterstanden verwacht.

Het sluitcriterium voor de Maeslantkering is eind 2016 tijdelijk en éénmalig verlaagd van 3,00 naar 2,60 meter +NAP. De voor vrijdag verwachte waterstanden voor Rotterdam zijn op dit moment wisselend, maar bewegen zich rond het sluitcriterium. De kans bestaat dat de Maeslantkering vrijdag in de loop van de dag gaat sluiten. (bron: RWS).

De Maeslantkering is één keer eerder gesloten geweest, in 2007.

Effecten op de waterstanden van de Hollandsche IJssel

WaterControlRoomdashboardHollandscheIJssel

1. HydroNET Water Control Room dashboard Hollandsche IJssel

Sluiting van de Algerakering, op ongeveer +1 m NAP op 12 januari om 01.00 uur, toont een duidelijk verschil in waterstand op de Hollandsche IJssel. Zie HydroView grafiek rechtsboven. Aan de buitenzijde van de kering stijgt de waterstand door tot +2.01 m NAP. Op de Hollandsche IJssel bij Gouda komt de waterstand echter niet verder dan +1.35 m NAP.

Zonder sluiting van de kering was de waterstand minimaal 70 cm hoger gekomen. Na 07.00 uur is een dalende waterstand zichtbaar bij Gouda. Dit komt door het openen van de kering bij eb. In de grafiek is te zien dat het eb-niveau veel hoger ligt (circa 1 m) door stormopzet op zee.

De HydroWatch kaart (boven) en grafieken (linkerkant en rechtsonder) laten per locatie zien of de waterstand verhoogd is ten opzichte van het normaal. Ook in de HydroWatch grafiek van Gouda (rechtsonder) is de afgevlakte waterstand door sluiting van de Algerakering zichtbaar. De kering is slechts 1 vloedperiode gesloten geweest en het waterbezwaar van de waterschappen was beperkt. Hierdoor is geen grote stijging in waterstand op de afgesloten Hollandsche IJssel waargenomen. Ook is de kleinere buffer in de HIJ door het verhoogde eb-niveau in dit geval minder een probleem bij een volgende sluiting bij vloed.

Extreem hoge chlorideconcentraties bij Brienenoordbrug

HydroNETWatertekortdashboardHollandscheIJssel

2. HydroNET watertekort dashboard Hollandsche IJssel

Door de stormopzet en lage rivierafvoer is ook veel zeewater de Rijn-Maasmonding binnengedrongen. Te zien als bruine en rode bolletjes in de HydroWatch kaart (boven).

De HydroView grafiek (rechtsboven) toont de chlorideconcentraties op vier verschillende locaties. De chlorideconcentraties bij de Brienenoordbrug en Krimpen aan den IJssel zijn extreem verhoogd.

Dit is ook zichtbaar in de HydroWatch grafieken met chlorideconcentraties bij de Brienenoordbrug (linksboven) en Krimpen aan den IJssel (linksonder).

De chlorideconcentraties bij Snelle Sluis en Gouda hebben vrijwel geen effect ondervonden van de stormopzet (rechtsonder). Dit komt mede door het sluiten van de Algerakering. Dit heeft instroom van zeewater vanuit de Nieuwe Maas naar de Hollandsche IJssel voorkomen. Zo heeft de sluiting een gunstig neveneffect op de verzilting.

De HydroNET dashboards maken het nemen van de juiste operationele besluiten mogelijk. Ook draagt het structureel bestuderen van de dashboards bij aan de ontwikkeling van kennis en inzichten over hoe het systeem functioneert. In het bijzonder tijdens events.

Waarom een Water Control Room?

De HydroNET Water Control Room maakt metingen inzichtelijk. Het levert nog meer kennis op over het functioneren van het watersysteem. Kennis die bruikbaar is in het operationeel waterbeheer en bij het realiseren van slim watermanagement. De situatie op het scherm en  beoordeling van een expert kunnen direct operationele maatregelen tot gevolg hebben, maar ook structurele verbeteringen van het systeem.