Slim omgaan met extreem weer en klimaatverandering

8 februari 2019 - Leesduur: 5 minuten - Auteur: Ruud van Slooten - Foto: Saskia Berdenis van Berlekom

In het centrum van Amersfoort werken specialisten op het gebied van waterbeheer en ICT samen aan oplossingen voor waterproblemen.

HydroLogic is de toepasselijke naam van het bedrijf waar slimme watermanagementinitiatieven worden uitgedacht. En dat alles onder de hoede van Arnold Lobbrecht, die het bedrijf in 2000 oprichtte.

Weer, water en klimaat, daar draait het om bij HydroLogic, zegt Lobbrecht. Hij is civiel ingenieur en studeerde in Delft, waar hij promoveerde op Slim Waterbeheer. Vervolgens werkte hij voor het IHE (Delft Institute for Water Education) en Royal HaskoningDHV voor hij in Amersfoort met HydroLogic begon.

“Watermanagement en ICT zijn onze takken van sport”, zegt Lobbrecht in een lege vergaderruimte in het uit twee gekoppelde herenhuizen bestaande bedrijfspand aan de Stadsring, waar HydroLogic is gevestigd. “Hier werken onder andere hydrologen, mensen die verstand hebben van water. We werken voor gemeenten, waterschappen en Rijkswaterstaat. En ook voor vergelijkbare instanties in het buitenland. Dat zijn vooral waterbeheerders, die we adviezen geven over maatregelen tegen extreem weer en over de effecten van klimaatverandering op de langere termijn. Hoe ze zich kunnen wapenen tegen teveel, maar vooral ook te weinig water. We hebben daar een heel scala aan bronnen voor, zoals informatie van eigen modellen, satellieten en big data uit metingen. Daaruit ontwikkelen we producten in samenwerking met die waterbeheerders, zodat ze aan de hand daarvan kunnen zien hoe droog of nat de bodem is, hoe het water afstroomt en waar ze de grootste problemen kunnen verwachten.”

Watermanagement en ICT

HydroLogic kijkt niet alleen inhoudelijk naar waterproblemen, maar heeft ook een ICT-tak. Die verzamelt en beheert data van het stedelijke en landelijke watersysteem. Lobbrecht: “Dat gaat dan om waterstanden, stroming en dergelijke. Die kun je met HydroNET, de cloud software die we hebben ontwikkeld, samenbrengen en daar allerlei analyses op loslaten. Zo krijg je inzicht in hoe de actuele situatie is in een watersysteem, maar ook hoe die op korte of wat langere termijn gaat worden. De helft van de waterschappen en 115 gemeenten, waaronder Amersfoort, gebruiken HydroNET. Zo krijgen ze een totaalbeeld van de watersituatie in hun eigen gebied en ook in de omliggende regio’s. Het is ook een methode om samen te werken tussen organisaties. Je kunt dan het waterbeheer op elkaar afstemmen op het moment dat het spannend wordt en elke kubieke meter water telt. Gebieden waar nog ruimte in de bodem zit om water op te vangen, krijgen dan wat meer water, terwijl het in gebieden met beginnende overlast juist eerder moet worden afgevoerd.”

'Wij vormen de verbinding in de samenwerking tussen de waterbeheerders'

- Arnold Lobbrecht - oprichter en eigenaar HydroLogic

Volgens Lobbrecht is het zaak om goed voorbereid te zijn zodat je in tijden van wateroverlast of extreme droogte het water goed kan verdelen over het hele gebied, om de totale schade zo laag mogelijk te houden. Maar hoe kun je voorbereid zijn op zo’n droge periode als afgelopen zomer? Hebben instanties daarop kunnen inspelen of was het een leermoment?
“Het is absoluut een leermoment geweest”, zegt Lobbrecht. “Wij weten hier al veel langer dat dit soort dingen kunnen gebeuren, dat is ons vak, maar de droogte van afgelopen zomer heeft zeker geholpen om dit soort gebeurtenissen hoger op de agenda te krijgen bij onze klanten. Wij bieden ze oplossingen om hierin meer inzicht te krijgen, maar ook door met elkaar de dialoog aan te gaan. Wat kunnen we verbeteren? Waarvandaan kunnen we water aanvoeren? Hoeveel hebben we nodig? Waar kunnen we het snel afvoeren? Daar bieden we onze klanten data, tools en kennis voor aan. Wij vormen de verbinding in de samenwerking tussen de waterbeheerders.”

Vanwege de vaak grote beslissingen die er aan gekoppeld zijn, gebruikt HydroLogic kwalitatief hoogwaardige data van het KNMI, European Space Agency en het Europese weerinstituut ECMWF.

Lobbrecht: “Wij zijn vrij bijzonder in wat we doen, maar niet de enige in de wereld. We zijn wel steeds op zoek naar de witte vlekken, daar waar deze vorm van dienstverlening nog niet zo ontwikkeld is. Daarbij werken we het liefst samen met andere bedrijven en lokale partners zoals in Australië, waar de Koning zelfs een tool voor stedelijk watermanagement van ons heeft geopend. De belangstelling voor ons werk is enorm toegenomen en daar heeft onze Koning met zijn aandacht voor watermanagement ook een rol in gespeeld.”

Slim waterbeheer voor aanpak klimaatverandering

“Een andere rol wordt gespeeld door de zichtbare klimaatverandering. Wat jaren geleden al was voorspeld, gebeurt nu gewoon. Wat ook helpt, is dat de bewustwording tegenwoordig sneller gaat. Het publieke debat is veel verder ontwikkeld. Dat speelt ons in de kaart. En dat is hard nodig ook, want er is een hoop te doen.”

Weather Impact

In 2014 richtte Arnold Lobbrecht samen met NOS-weerman Gerrit Hiemstra Weather Impact op. Dit bedrijf, dat in hetzelfde pand als HydroLogic huist, richt zich momenteel op waterbeschikbaarheid voor boeren in Oost Afrika. Zo houdt Weather Impact honderdduizenden boeren op de hoogte van de beste momenten om te gaan zaaien en oogsten of wanneer ze kunnen verwachten dat er schimmels gaan ontstaan op hun gewassen. Lobbrecht: ,,Dat is hoogwaardige weerinformatie die ze krijgen via sms-berichten op klassieke mobieltjes en smartphones. We gaan binnenkort – eerst alleen in Nederland – ook gerichte waarschuwingen maken bij extreme weersverwachtingen. Berichten die aansluiten bij de wensen van diverse belanghebbenden, dus waarschuwingen teruggebracht tot het niveau van je eigen achtertuin.”

Dit artikel verscheen op 31 januari 2019 in het Algemeen Dagblad.